Xenon Far Nedir? Nasıl Çalışır? Avantajları Nelerdir?

Xenon far içerisinde xenon gazı karışımı bulunan bir mikro şarj lambasıdır. Daha çok otomobillerin aydınlatmasında kullanılır. Bu yapının içerisinde gaz ile tepkimeye giren elektrotlar bulunmaktadır. Biz Xenon farın genel olarak çalışma prensibinden, özelliklerinden ve avantajarından bahsettiğimiz bu yazıda Bilgihanem.com okurlarını bilgilendirmeye çalıştık.

Xenon, 1898’lu yılların sonuna doğru bulunmuş bir aydınlatma aracıdır. Aslında Xenon bir gaz çeşididir. Yapısal içeriği renksiz, gaz formda, kokusuz ve ağır bir maddedir. Bulunduğu tarihten itibaren aydınlatma amacıyla birçok sektörde kullanılmıştır. Xenon tarihinin asıl başlangıcı olarak 1930 yılı gösterilmektedir. Söylemiş olduğumuz tarihten itibaren yoğunluklu olarak Xenonun kullanım alanı otomotiv sektörüne kaymıştır.

Araçlarımızda önemli bir husus olan aydınlatma, yoğun gaz taşıyan Xenon tipi farlarla en iyi görüşler alınmıştır. Atomik numarası 53, sembolü ise Xe olan bu madde, ışık hüzmesini geniş alanlara ve net bir görüş sağlamasından dolayı, günümüz otomobillerinin standart paketlerine getirilmiştir. İlk başlarda bu far tipi lüks segment araçları için uygulanmıştır.

Bir arabanın Xenon fara sahip olduğu da genelde farın mercekli yapısından anlaşılır. Çağımız araçlarındaki en iyi aydınlatma sistemi olan Xenon, diğer türlerine göre daha sağlıklıdır. Nedenine gelecek olursak; geneli beyaz olarak yayılan bu far normal farlardan %15 oranında güneş ışığına yakın bir ışıma sunmaktadır.

Xenon Far Nedir?

http://bilgihanem.com/wp-content/upl...ir-960x480.jpg

Xenon far; içerisinde çok yüksek saflıkta xenon gazı bulunan bir mikro deşarj lambasıdır. Keşfiyle beraber kullanım alanları oldukça genişleyen Xenon, dediğimiz gibi günümüzde en çok otomobil aydınlatmalarında kullanılıyor. Xenon far, içinde oldukça yüksek miktarda xenon gazı barındırmaktadır. Araçlarımızın far kısmında cam bir tüp içerisinde bulunmaktadır. Bu tüplerin içerisinde de basınçla doldurulmuş ve sıkıştırılmış xenon gazı vardır.

Xenon Far Nasıl Çalışır (Yanar)?

http://bilgihanem.com/wp-content/upl...ir-960x480.jpg

Yukarıda bahsettiğimiz tüpün içerisinde aynı zamanda gaz ile tepkimeye giren elektrotlar vardır. Akım, iletken olmayan hava tarafından iletildiği anda elektriksel ark oluşmaktadır. Bu sebebten elektriksel ark, çakma sebebiyle ışığı meydana çıkartır. Araçlara Xenon far takılırken aynı zamanda ekipman listesinde olan hareketli bir balans veya küçük bir elektrik motoru bulunur. Gidiş sırasında eğer ki far konumumuz uzunda ise Xenon’un ön kısmı tamamen açık olur.

Farlarımız kısa-yakın konumda ise daha kısık ve yarım daire şeklindedir. Satın aldığımız araçlarda bu teknolojik far tipi varsa, yıkama haznesi kanunen bulunmak zorundadır. Çünkü herhangi bir nedenden dolayı far camı kirlenir veya tamamen kapanırsa görüş mesafesi yok denecek kadar aza iner. Genelde tampona yapılan motorlu basınç su atma haznesi, cam silme kolunun hareketliyle aktif olur. Yani aracımızın ön camını temizlerken aynı zamanda far kısmını da yıkamış oluyoruz.

Xenon Farın Avantajları Nelerdir?

http://bilgihanem.com/wp-content/upl...ir-960x480.jpg

Aydınlatma seviyesi ve sağlıklı görüşler açısından tercih edilen bahsettiğimiz bu far cinsinin, standart halojen farlara göre birçok avantajı vardır. Xenon far, normal ampuller ile kıyaslandığında 3 kat daha fazla aydınlatma sağlamaktadır. Bu da sürüş güvenliği açısından önemlidir. Diğer bir faydası; gece yolculuklarında Xenon farlı bir aracın gözünüzü alma olasılığı halojen fardan daha düşüktür. Yani parlama olayı çok daha az seviyede ve gün ışığı şeklinde yorumlanabilir.

Araçlarımız üzerinde standart olarak gelen far yapısına göre Xenon daha uzun ömürlüdür. İmalat hatası veya sizden kaynaklı bir şey olmadığı sürece 20 yılı aşkın süre kullanabilirsiniz. Xenon farların daha düşük bir enerjiye ihtiyaç duymasından dolayı çalışması için kullanacağı elektrik de daha az olacaktır. Teknik açıdan halojen 55 watt enerji harcarken Xenon farlar 35 watt enerji harcamaktadır. Bunu da diğer farlarla olan büyük farklar arasına koyabiliriz.

Bi – Xenon Far Nedir?

http://bilgihanem.com/wp-content/upl...ir-960x480.jpg

Xenon farlar gelişim sürecinde balastı dediğimiz mekanizmanın voltajını sağlayan kit dışında bir de mercekli yapılarında yine görüşe odaklı özelliklere sahiptir. Xenon farların içerisinde perde sistemi vardır. Bu perde merceklerin içerisinde kesilme ve sınır çizgisini belirler. Standart Xenon farlarda bahsettiğimiz perde mekanizması sabit durmaktadır. Olay Bi-Xenon’a geçtiğinde, solenoid adı verilen hareketli bir parçayı da beraberinde getirir. Selenoid, sorumlu olduğu perdeyi hareket ettirerek, aşağı hareketiyle konumu uzun hüzmeye almış oluyor. Mercek yapısı biraz daha değişik olan Bi-Xenon, tek mercekle uzun ve kısa far yakımını yapabilmektedir. Yapısı gereği Xenon fardan da ayrılan bahsettiğimiz bu far, tek mercekten, farklı iki aydınlatma tipini kullanabilme özelliği taşımaktadır.

Xenon Far ile İlgili Bilinen Yanlışlar Nelerdir?

http://bilgihanem.com/wp-content/upl...ir-960x480.jpg

Xenon ile ilgili yıllardır yanlış bilinen bir şey de salıncak mekanizması yani viraj içi aydınlatmanın Bi-Xenon olarak bilinmesidir. Xenon farların ışık şiddetleri belli rakamlarla belirlenmektedir. Kelvin ve lümen üzerinden değerlendirilen Xenon’lar bu noktada da ayrılmaktadır. İsminin yanında geçen K, ışığın rengini belirtirken L ise ışığın ne kadar şiddetli olduğunu bildirmektedir. K değerinden önce sayıların on binler seviyesinde verilmesi onun çok iyi olduğu anlamına gelmez. Mesela Audi, BMW vb. markaların Xenon farlarını üstelenen Philips ürünleri en yüksek olan 4300K, 3200 lümen şiddetindedir. 10000K ve 1800 lümen gibi ibare görürseniz onun aşağı seviyede bir Xenon olduğunu anlayabilirsiniz.

Xenon Far Her Araca Uygulanabilir mi?

http://bilgihanem.com/wp-content/upl...mi-960x480.jpg

Xenon farın günümüzde kullanım yoğunluğu fazladır. Normal açıdan bakarsak her araca uygulanabilir. Buradaki kritik nokta Xenon’un takıldığı yer! Yukarıda anlattığımız gibi mercekli bir yapıda olması gereken Xenon farlar, fabrika çıkışı halojen fara sahip araçlara merceksiz bir şekilde takılıyor. Yani gerekli olan parça ve sistemler mevcut değil.

Normal araçlara takılması; H7 dediğimiz ampul tipi yerine, ona benzeyen Xenon ampulu yerleştirilir. Soketler de yerleşime uygun biçimde yapılması gerekmektedir. Ancak orjinal olarak çıkış yapan Xenon farların soket tipleri D2S’dir. H harfi ile başlayan ampul tiplerine D2S soketi takılamayacağına göre sağlıklı bir çalışma olmayacaktır.

Zaten TÜVTÜRK muayene istasyonlarında H veya mercekli ampullere sonradan yapılan Xenon uygulaması kusurlu olarak sayılmaktadır. Ayrıca H’nin, Xenon ampulle takılması suretinde, sürücülerin gözünü alarak kazaya sebebiyet verebilmektedir. Çünkü yan sanayi uygulaması diyebileceğimiz bu olayda Xenon’un açısını ayarlayabileceği bir mekanizma bulunmamaktadır.

Genel olarak Xenon, sürüş güvenliği açısından diğer far tiplerine göre daha sağlıklıdır. Aydınlatma seviyesinin yüksek oluşu ve ışığı dağıttığı alan bakımından söylediğimiz gibi lüks segment araçlarında standart olarak getirilmektedir. Kullanım ömrü açısından da ortalama olarak 20 yıl civarlarında kullanılabildiği için masraf durumu ortadan kalkmış oluyor. Ancak H ampul araçlara takılması sağlıklı değildir. Xenon çok elektrik harcar mı? Xenon farın ömrü kısa mı? gibi çokça merak edilen soruları da sizler için yukarıda detaylıca cevaplamış olduk.

https://youtu.be/Ti5GCpOiB2g


Kaynak: http://bilgihanem.com/xenon-far-nedir-nasil-calisir/